Znajomość podstaw typografii ułatwi Ci naukę kaligrafii nowoczesnej i hand letteringu. Jest kilka pojęć, które warto znać, zgłębiając tajniki ozdobnego pisania.
W tutorialach i poradnikach dotyczących kaligrafii klasycznej, nowoczesnej (czyli luźno podchodzącej do zasad) i hand letteringu (rysowania liter) przewija się kilka słów, bez znajomości których trudno Ci będzie zrozumieć, o co chodzi.
Budowa pisma
Spójrz na powyższy rysunek: widać na nim linie, pomiędzy którymi wypisałam litery.
Najważniejsza kreska to linia bazowa (po angielsku baseline), na której „opierają się” litery. Małe litery (minuskuły) takie jak „x” czy „o” mieszczą się między linią bazową a linią środkową (waistline). Przestrzeń między tymi dwoma liniami to wysokość średnia, czyli wysokość litery „x” (x-line). Niektóre litery – na przykład „k” i „b” – mają kreski wystające do góry (wydłużenie górne, ascender) i dotykające linii górnej (ascender height). Inne litery – „p” albo „y” – mają kreski siegające w dół (wydłużenie dolne, descender), do linii dolnej (descender line). Litery wielkie (majuskuły, wersaliki) nie sięgają do linii górnej, lecz do położonej nieco niżej linii wersalików (cap height).
Odległości między poszczególnymi liniami zależą od kroju pisma i od grubości stalówki lub wielkości brush pena. W kaligrafii nowoczesnej można eksperymentować z wysokością linii „x” względem linii górnej i dolnej.
Anatomia pisma w praktyce
Ucząc się kaligrafii, zarówno tradycyjnej, jak i nowoczesnej (w tym brush letteringu), a także tworząc ozdobne napisy (hand lettering) trzeba wiedzieć, między jakimi liniami mieści się dana litera. Na przykład małe „f” sięga od linii dolnej do linii górnej, a duże „A” od linii bazowej do linii kapitalików. Kiedy już dobrze opanujesz zasady, będziesz w stanie pisać nawet na gładkiej kartce, wciąż jednak mając z tyłu głowy te linie.
W trakcie nauki wygodnie jest korzystać z zeszytu w kratkę lub linię francuską (jak w zeszycie po lewej stronie na zdjęciu powyżej) albo z wydrukowanych kartek z zaznaczoną liniaturą. Gotowe arkusze do kaligrafii znajdziesz w Internecie, wpisując do wyszukiwarki np. „free calligraphy sheets”. Tutaj linie możesz ustawić samodzielnie, zależnie od potrzeb. Arkusze do wydruku udostępniają także – po zapisaniu się na newsletter – osoby piszące o kaligrafii, jak Lindsey Bugbee z bloga The Postman’s Knock.
Tańczące litery, czyli łamiemy zasady
Bardzo modnym i efektownym trendem w kaligrafii nowoczesnej jest – celowe – nie trzymanie się linii bazowej (tzw. bounce lettering lub bounce calligraphy). Powstają wtedy „tańczące” litery. Jeśli przyjrzysz się im dokładnie, zauważysz że nie są pisane przypadkowo, lecz wciąż wokół linii bazowej. „Roztańczenie” liter jest tylko pozornie przypadkowe. Napis wygląda estetycznie, kiedy trzymasz się reguły: jeśli jedna litera znajdzie się powyżej tej linii, kolejna jest nakreślona poniżej. Aby nauczyć się tak pisać, niezbędna jest wiedza, gdzie przebiega linia bazowa.
Zajrzyj koniecznie doJeśli dopiero zaczynasz przygodę z pięknym pisaniem, zachęcam Cię do zaprzyjaźnienia się z typografią. Warto poczytać o częściach składowych liter, odległościach między literami w słowach (kerning), krojach pisma – to nie tylko przydatne przy tworzeniu własnych napisów, ale i bardzo ciekawe.
Dziękuję serdecznie za generator! To jest coś, czego naprawdę bardzo mi brakowało do różnych eksperymentów własnych, ale też ćwiczeń z córką.
Bardzo się cieszę, że się przydaje. Ja też dużo korzystałam na etapie nauki, przydatne narzędzie.
Pozdrawiam i powodzenia!
Kasiu, a jak uczyłaś się wielkich liter?
Przepraszam, Agatko:)
Joanna, moje wielkie litery to wypadkowa klasycznych (Copperplate) i nowoczesnych (które podpatrywałam u różnych osób i „przymierzałam” do swojego stylu).
Na początku radzę przyjrzeć się klasyce, choć te litery są o wiele bardziej skomplikowane niż nowoczesne. Też mają podstawowe kształty, ale o wiele więcej i z modyfikacjami.
W tej chwili swoje wersje takich copperplate’owych liter pokazuje Pieces Calligraphy na YouTube.
Pozdrawiam!
Agata, a czy mogłabyś podpowiedzieć ustawienia papieru do pisania brush penami? Nie udają mi się moje własne eksperymenty, ciągle linie są zbyt gęsto położone…
Kasiu, przy mniejszym brush penie (typu Tombow Fudenosuke) proponowałabym linię „x” jakieś 6-8 mm, przy dużym (Tombow Dual albo Ecoline Brush Pen)+/- 1,5 cm. Pozdrawiam!